De Circle of Fifths uitgelegd: hoe je het leest en gebruikt

Introductie:

De Circle of Fifths is een tijdloos hulpmiddel in de muziektheorie. Geïntroduceerd door de Oekraïense componist Nikolay Diletsky in zijn werk Grammatika, heeft het muzikanten eeuwenlang geholpen om prachtige, harmonieuze muziek te componeren. In dit bericht duiken we in de geschiedenis, structuur en, het belangrijkste, laten we je zien hoe je het vandaag nog kunt gebruiken bij het schrijven en produceren van muziek. Bovendien kun je je gratis afdrukbare Circle of Fifths PDF downloaden als handige referentie!

Inhoudsopgave

Wat is de Circle of Fifths?
Hoe de Cirkel te Bouwen
Hoe de Cirkel te Lezen
Toonsoorten met Kruizen
De Circle of Fourths (toonsoorten met mollen)
Het vinden van relatieve mineurtoonsoorten
Belangrijkste Leerpunten
Download de gratis Circle of Fifths-kaart
Aanbevolen Producten
Gerelateerde bloglessen

Wat is de Circle of Fifths?

De Cirkel van Kwinten is een visuele kaart die de 12 majeur toonsoorten organiseert op basis van hun relatie via intervallen van een reine kwint. Zie het als een muzikale klok. Het helpt componisten en muzikanten akkoordsequenties te bouwen, toonsoorten te moduleren en harmonische progressies te creëren.

Cirkel van Kwinten Downloadgrafiek

Hoe de Cirkel te Bouwen

Je eigen Cirkel van Kwinten bouwen is eenvoudig en helpt je de relaties tussen toonsoorten te internaliseren. Begin met het tekenen van een cirkel als een klok.

Om 12 uur plaatsen we C majeur — geen kruizen of mollen. Beweeg met de klok mee in reine kwinten:

Een uur is G majeur (één kruis)
Twee uur is D majeur (twee kruizen)
Drie uur is A majeur (drie kruizen)
En zo verder...

Elke beweging met de klok mee voegt een kruis toe. Omgekeerd bouwt bewegen tegen de klok in de Cirkel van Kwarten, waarbij mollen worden toegevoegd in plaats van kruizen.

Hoe de Cirkel van Kwinten te Maken

Hoe de Cirkel te Lezen

Elke noot op de Cirkel vertegenwoordigt een toonsoort. Nabije buren creëren van nature harmonieuze akkoordprogressies. Bijvoorbeeld, C majeur, G majeur en F majeur vormen een sterke 1-4-5 progressie.

De Cirkel toont ook hoeveel kruizen of mollen een toonsoort heeft — toonsoorten worden met de klok mee steeds scherper en tegen de klok in steeds vlakker.

Hoe de Cirkel van Kwinten te Lezen

Toonsoorten met Kruizen

De Cirkel van Kwinten laat ons zien wanneer we kruizen moeten invoeren in toonsoorten. Als we met de klok mee bewegen vanaf C majeur (dat geen kruizen of mollen heeft), voegt elke stap één kruis toe.

Om 1 uur (G majeur) komen we onze eerste kruis tegen: F♯. Dit gebeurt omdat de G majeur toonladder dit vereist om het hele-toon/halve-toon patroon te behouden.

Om 2 uur bereiken we D majeur, dat F♯ en C♯ bevat.

Als we met de klok mee door de Cirkel gaan, verzamelen we uiteindelijk alle zeven kruizen:

G majeur: 1 kruis (F♯)
D majeur: 2 kruizen (F♯, C♯)
A majeur: 3 kruizen (F♯, C♯, G♯)
E majeur: 4 kruizen (F♯, C♯, G♯, D♯)
B majeur: 5 kruizen
F♯ majeur: 6 kruizen
C♯ majeur: 7 kruizen

Cirkel van Kwinten kruistoonsoorten

Toonsoorten met Mollen (Cirkel van Kwartsen)

Om de moltoonsoorten te verkennen, bewegen we tegenwijzerzin van C majeur. Elke stap voegt één mol toe, en de intervallen zijn nu zuivere kwartsen.

F majeur: 1 mol (B♭)
B♭ majeur: 2 mollen (B♭, E♭)
E♭ majeur: 3 mollen
A♭ majeur: 4 mollen
D♭ majeur: 5 mollen
G♭ majeur: 6 mollen
C♭ majeur: 7 mollen

Deze tegenwijzerzinige beweging wordt vaak de Cirkel van Kwartsen genoemd.

Cirkel van Kwartsen

Overlappende Toonsoorten

Aangrenzende toonsoorten op de Cirkel van Kwinten delen veel van dezelfde noten. Bijvoorbeeld, C majeur en G majeur overlappen in veel noten, net als G majeur en D majeur. Deze overlap maakt het gemakkelijk om tussen toonsoorten te wisselen in je composities.

Cirkel van Kwinten toetsenbordoverlap

Relatieve mineurtoonsoorten

Elke majeurtoonsoort heeft een relatieve mineur die dezelfde toonsoort deelt. Om de relatieve mineur van een majeurtoonsoort te vinden, ga je drie halve tonen omlaag (een kleine terts).

C majeur → A mineur
G majeur → E mineur
D majeur → B mineur

De Cirkel van Kwinten toont deze relatie direct door de relatieve mineur onder de majeurtoonsoort te plaatsen.

Cirkel van Kwinten mineurtoonsoorten

Wil je meer leren over relatieve toonsoorten? Bekijk onze gedetailleerde gids: Hoe relatieve toonsoorten te gebruiken.

De Cirkel gebruiken in echte muziek

Componisten gebruiken de Cirkel van Kwinten om schalen en akkoordprogressies te creëren die natuurlijk en aangenaam klinken. Bijvoorbeeld, een I-IV-V progressie (zoals C–F–G) bevat akkoorden die direct naast elkaar op de cirkel staan—geen toeval!

Gratis Cirkel van Kwinten Download

We hebben een vereenvoudigde Cirkel van Kwinten chart gemaakt die je kunt printen of naast je instrument kunt houden. Pak hem gratis:

Download de gratis Cirkel van Kwinten PDF

Aanbevolen Producten

Conclusie

De Cirkel van Kwinten is een van de krachtigste hulpmiddelen voor muzikanten. Het helpt je om toonsoorten, akkoordprogressies en toonsoortwisselingen gemakkelijk te begrijpen. Of je nu een lied schrijft, improviseert of componeert, een mentale kaart van de Cirkel van Kwinten opent nieuwe muzikale mogelijkheden.

Vergeet niet je gratis Vereenvoudigde Cirkel van Kwinten Chart te downloaden om bij de hand te houden terwijl je oefent of componeert!

Samenvatting

Circle of Fifths: Een diagram dat de relaties toont tussen de twaalf tonen van de chromatische toonladder, hun toonsoortensleutels en majeur/mineurtoonsoorten.
Perfecte kwint: Een interval dat vijf tonen in een diatonische toonladder beslaat, essentieel voor de constructie van de Circle of Fifths.
Relatieve mineur: Een mineurtoonsoort die dezelfde toonsoortensleutel deelt als zijn relatieve majeur (bijv. C majeur en A mineur).
Toonsoortensleutel: Een reeks kruizen of mollen aan het begin van een muziekstuk die de toonsoort aangeeft.
Modulatie: Overgang van de ene toonsoort naar de andere binnen een muziekstuk om variatie en diepte te creëren.

Veelgestelde Vragen

Waarvoor wordt de Circle of Fifths gebruikt?

De Circle of Fifths helpt muzikanten om toonsoortensleutels te begrijpen, soepelere akkoordprogressies te componeren en gemakkelijk van toonsoort te veranderen binnen een nummer.

Hoe lees je de Circle of Fifths?

Elke stap met de klok mee voegt een kruis toe; elke stap tegen de klok in voegt een mol toe. Rond de cirkel bewegen helpt bij het identificeren van nauw verwante toonsoorten en akkoordstructuren.

Waarom heet het de Circle of Fifths?

Omdat elke stap met de klok mee rond de cirkel een sprong van een perfecte kwint omhoog is.

Hoe kan ik de Circle of Fifths onthouden?

Begin met het onthouden van een eenvoudig patroon: C–G–D–A–E–B–F# met de klok mee voor kruizen, en C–F–Bb–Eb–Ab–Db–Gb tegen de klok in voor mollen. Oefening baart kunst!